شاید باورش برای خیلی ها تعجب برانگیز باشد که بدانند فلوت کلیددار هم قابل کوک است!

درست است که فلوت جزء سازهای دیاپازون است ولی فلوت کلیددار را میتوان به اندازه یک پرده کوک کرد. برای این کار دو روش وجود دارد؛ یکی جابجا کردن سر ساز از قسمت بدنه یعنی با بیرون کشیدن سرساز از بدنه به اندازه چند میلیمتر میتوان صدای ساز را پایین و با داخل کردن آن به بدنه صدای ساز را بالا برد.

و دیگری با جابجا کردن چوب پنبه و صفحه داخل سرساز میتوان صدای ساز را کوک کرد.

قبل از اینکه روش اول را توضیح بدهیم باید یک نکته را بگوییم. این را باید بدانید که شرکت های سازنده فلوت کلیددار ، فلوت ها را طوری میسازند که در حالت عادی نیم پرده بالاتر می نوازند. به عبارت بهتر وقتی یک نت را مینوازیم فلوت صدایی به اندازه نیم پرده بالاتر اجرا میکند.! مثلا وقتی هنرجو نت لا را مینوازد فلوت صدای لا دیز را تولید میکند. ین اتفاق زمانی رخ میدهد که سرساز تا انتها داخل بدنه باشد. حال با بیرون کشیدن سرساز به اندازه چند میلیمتر میتوان صدای ساز را به اندازه نیم پرده پایین آورد و ساز را کوک کرد.

در روش دوم جابجا کردن چوب پنبه داخل سرساز به سمت عقب یا جلو است. در این روش هم میتوان صدای ساز را تا نیم پرده بالاتر یا پایین تر آورد. البته توصیه میشود هنرجویان و نوازندگان تازه کار از دستکاری سرساز اجتناب کنند. چون بعد از بهم خوردن تنظیم چوب پنبه و سرساز ، تنظیم مجدد آن کاری سخت و دشوار است.

طبق دستورالعملی که آقای تئوبالد بوهم (مخترع فلوت کلیددار به شکل امروزی) در کتاب مشهور خود نوشته، فاصله صفحه منعکس کننده صدا درون سرساز تا سوراخ سرساز فلوت باید 17 میلیمتر باشد. فاصله کمتر صدا را بالاتر و فاصله بیشتر صدا را پایین تر می آورد. نحوه اندازه گیری این فاصله به راحتی توسط میله نظافت فلوت که داخل جعبه فلوت است انجام می شود. اگر به انتهای این میله توجه کنید متوجه وجود خطی در انتهای میله میشوید که فاصله اش با سر میله همان 17 میلیمتر است. اگر این میله را داخل سرساز ببرید و تا انتها داخل کنید، این خط از سوراخ سرساز فلوت قابل رویت است. تنها کاری که باید انجام داد این است که چوب پنبه و صفحه منعکس کننده آنرا داخل سرساز طوری جابجا کنید که وقتی میله را تا انتها داخل سرساز میبرید این خط دقیقا وسط سوراخ فلوت قرار بگیرد. در اینصورت سرساز فلوت شما کوک است.